De achttienjarige TikTok-influencer Nova van Brussel, met ruim 400.000 volgers, heeft de filmpjes van fidgetspeelgoed wel eens voorbij zien komen. "Het moet heel satisfying zijn om te kijken hoe anderen met het speelgoed spelen", zegt ze. "Het is best een grote hype. Ik denk dat iedere TikTok-gebruiker deze hype wel voorbij heeft zien komen."
En in Nederland zijn dat er best veel. Volgens een onderzoek uit januari had TikTok in Nederland vorig jaar 800.000 dagelijks actieve gebruikers, vooral kinderen en jongeren.
Kinderen willen meedoen aan hype
"TikTok is een heel creatieve community", verklaart Jasper Schilder, die als eindredacteur van platform The Best Social Media veel tijd doorbrengt op het medium. "Het draait om het maken van creatieve content." Vaak zijn dat video's van bepaalde dansjes, sketches, trends of memes, en sinds kort gebruiken TikTok-gebruikers dus vaak fidgetspeelgoed in hun content.
Schilder snapt dat wel. "Het is vaak heel kleurrijk speelgoed, het is leuk om ernaar te kijken en om eraan te voelen." Omdat de video's met fidgetspeelgoed zo populair zijn, willen kinderen het speelgoed zelf ook kopen, om mee te kunnen doen aan de hype. "Kinderen willen hun favoriete TikTok'ers nadoen of zelf viraal gaan met de fidgets", zegt Schilder.
Fidgeten kan stressverminderend werken
Maar er is nóg een oorzaak van de populariteit. Het is niet alleen leuk om mee te doen aan een hype, het fidgetspeelgoed kan ook nuttig zijn om mee te spelen, zegt Hilde Geurts, die als hoogleraar van de Universiteit van Amsterdam onderzoek doet naar ADHD en autisme.
"Fidgeten, of friemelen, kan stress verminderen en ervoor zorgen dat je je beter kunt concentreren", zegt ze. "Het idee daarachter is dat je een bepaald niveau van alertheid hebt. Dat wordt beïnvloed door wat er in je omgeving gebeurt. Als iemand traag praat, word je minder alert en zakt je aandacht weg. Maar door dan ondertussen met iets te friemelen, kan je je alertheid weer activeren waardoor het voor sommigen makkelijker wordt om op te letten."
Betekent dat dat je als ouder mee moet gaan in de hype en fidgetspeelgoed voor je TikTokkende kinderen moet kopen? "Het kan in ieder geval geen kwaad om eens te proberen of het helpt bij de concentratie of dat het juist te veel afleidt", zegt Geurts.
Verwacht geen wonderen van dit speelgoed.
Maar verwacht niet dat je kinderen plots gelukkig worden van dit speelgoed, zegt opvoedkundige Marina van der Wal. "Je hoort in deze tijd veel over depressies en burn-outs onder kinderen en daar is dit niet de oplossing voor; verwacht geen wonderen. Maar het is logisch dat kinderen door zo'n hype iets willen kopen. Ze willen er graag bij horen en niet buiten de boot vallen, dat is heel normaal."
Toch betekent dat niet dat je als ouder direct naar je favoriete webwinkel moet surfen en een bak speelgoed moet bestellen. "Hier is zakgeld voor!", zegt Van der Wal. "Laat je kinderen hiervoor sparen om het zelf te kopen." Zo krijgen ze hun zin én leer je ze met geld omgaan.