Brüksel'de gözler Trump'ın da katılacağı NATO Zirvesi'ne çevrildi. Avrupa Birliği ülkelerine yoğun baskı yapan Trump savunma harcamalarının artırılmasını talep edecek.
REKLAMBelçika'nın başkenti Brüksel'de yarın başlayacak ve iki gün sürecek NATO Zirvesi, son dönemde derin izler bırakan büyük krizlerle boğuşan Avrupa Birliği için kritik öneme sahip. AB son iki yılda İngiltere'nin ayrılma kararı, göçmen krizi ve terörle mücadele çıkmazı ile birlikte NATO savunma harcamaları sorunlarıyla yüzleşti.
ABD'de Başkan Donald Trump’ın göreve gelmesi ile birlikte sadece 5 ülkenin NATO savunma ödemelerini düzenli şekilde yaptığını söyleyerek sorumluluk çağrısı yaptı. Başkan Trump’ın da katılacağı NATO zirvesi AB için ne anlama geliyor? AB devlet liderlerinin korkuları, planları ve yapmak istedikleri neler?
Dayanışma AB için neden önemli ?
Avrupa Birliği her ne kadar 28 ülkeden oluşsa da askeri açıdan kendi güvenliğini sağlayacak durumda değil. Bu yüzden devlet liderleri yıllardır AB ordusunu kurmaya çalışıyor ancak bu durum şimdilik başarısız görünüyor. AB’nin NATO’dan başka bir çıkış yolu olmadığı için Brüksel'de yapılacak zirvenin “dayanışmaya” dayalı bir toplantı olup olmayacağı merak ediliyor. AB’nin şu ana kadar sorgusuz şekilde sırtını dayadığı NATO’ya hiç olmadığı kadar ihtiyacı var. Trump ise seçim kampanyasında söz verdiği gibi tehditler savurarak vaatlerini yerine getirmeye çalışıyor.
NATO zirvesi sonrası Trump Putin ile görüşecek
NATO üyelerine savunma harcamaları nedeniyle yüklenen Başkan Trump, Rusya ile ilişkileriniyse sıkılaştırıyor. NATO zirvesinin hemen ardından Trump'ın, Putin ile görüşecek olması AB tarafında endişelerin had safhaya ulaşmasına neden oluyor. AB'nin sırtını dayadığı NATO’nın, şu anda öncelikleri arasında Rusya’dan yapılacak olası bir saldırıya hızlı cevap verilmesini sağlayacak bir mekanizma oluşturmak. Zayıf konumda bulunan AB devlet liderleri Trump’ın Rusya’ya bazı sözler verebileceğinden büyük endişe duyuyor. AB her halükarda NATO ile işbirliğini güçlendirmenin yollarını arıyor ve savunma politikalarının NATO ile ilgili olmadığını ifade ediyor.
AB-NATO anlaşması hangi konuları içeriyor ?
Rusya’nın dünyanın gözü önünde Kırım’ı ilhak etmesi ile birlikte AB ülkelerine her an saldırı yapılabilir düşüncesi oluştu. Güvenlik endişesi yaşayan AB, NATO’ya ihtiyacı olduğunu her fırsatta belli ediyor.
NATO ile AB arasında ilişkiler güçlendirilecek. Yeni imzalar atılacak. NATO ile AB 2016 yılında bir dizi karar üzerinde anlaşmıştı. Söz konusu kararların uygulama aşamasına geçilmesi için yeşil ışık yakılacak. Yeni sorunların ortaya çıktığı bir dönemde farklı alanlarda 74 eylem planının hayata geçirilmesi amaçlanıyor. Yeni anlaşma Stoltenberg, Tusk ve Juncker tarafından imzalanacak. AB-NATO işbirliği özellikle askeri hareketlilik, siber güvenlik, hibrit tehditler, terörle mücadele ve kadınlar ile ilgili konuları kapsıyor.
AB ülkeleri ne bekliyor ?
Trump son yıllarda birçok açıdan Avrupa Birliği’ne büyük baskı uyguluyor. Anlaşmalardan tek taraflı olarak çekilmesi ve alınan ticari kararlar Brüksel’i zora sokuyor. AB birçok konuda artık geri adım atamayacağını biliyor bu yüzden sadece zaman kazanmaya çalışıyor. Bu konular arasında NATO savunma harcamalarının yerine getirilmesi de bulunuyor. Hesapta olmayan harcamalar Avrupa Birliği ülkelerinin belini büküyor. Bu yıl 8 AB ülkesi savunma harcamalarını karşılayacak ancak Trump için bu yeterli değil. Diğer ülkeler 2024 yılına kadar ulaşılması gereken amaç doğrultusunda NATO’ya plan sunmak durumunda. Fransa 7 yıl sonra sorumluluklarını yerine getirebilecek. Almanya ise 2025 yılını işaret etti. Üye ülkelerin gayri safi yurtiçi hasılalarının yüzde 2’ini savunmaya ayırmaları gerekiyor. Bunu dikkate almayan birçok AB ülkesi zor durumda ve ABD’nin anlayışlı olmasını istiyor.
Trump Brüksel’de neredeyse her gün aldığı kararlar nedeniyle kendinden söz ettirmeyi başarıyor. Brüksel ise olumsuz yansımaların önüne geçmeye çalışıyor. Trump’ın politikalarını eleştiren Avrupalı sayısı da gün geçtikçe artıyor. NATO zirvesi öncesi Brüksel’de düzenlenen Trump karşıtı gösteriye yüzlerce kişi katıldı. Trump’ın neler söyleyeceği ve nasıl hareket edeceği merak konusu. Sürpriz gelişmelerin yaşanabileceği belirtiliyor.