Achterkamertjespolitiek in Brussel

Vrij Nederland

Cosette Molijn – In februari besloot het Europees Parlement dat de EU de ontwikkeling van volledig autonome wapens of massavernietigingswapens niet te sponsoren. Drie maanden later blijkt het amendement van februari ineens van tafel te zijn geveegd, en zal er in twee jaar tijd 500 miljard euro in het nieuwe ‘industrieel ontwikkelingsprogramma voor de Europese defensie’ worden gepompt. Wat precies is besproken tijdens de informele onderhandelingen tussen de Europese Commissie, het Europees Parlement en de Raad van de EU, is niet te achterhalen. 

Europese voorstellen voor wetgeving worden normaal in openbare lezingen behandeld, maar dit wordt steeds vaker vervangen door de zogenaamde ‘triloog’, oftewel achterkamertjesoverleg van de drie EU-instellingen. Is die geheimzinnigheid bij ‘politiek gevoelige’ informatie terecht? Of moeten we vraagtekens zetten bij het democratische gehalte en transparantie van de EU?

Handelsoorlog: Duitse ondernemingen dubbel getroffen

Frankfurter Allgemeine

Arne van der Wal – Dat grote Duitse ondernemingen zich zorgen maken over de door de Amerikaanse president ontketende handelsoorlog is een understatement. De Amerikaanse heffingen en de Chinese tegenheffingen treffen hen dubbel. Vooral de Duitse auto-industrie is de sigaar: zij heeft bedrijven in beide landen, met in zowel in de VS als in China ongeveer een miljoen werknemers. Die bedrijven worden direct geraakt door zowel de Amerikaanse importheffingen voor producten uit China als door de Chinese tegenmaatregelen. Dat maakt BMW’s die in de VS zijn geproduceerd duurder voor China, en onderdelen die in China zijn gemaakt weer duurder voor de Amerikaanse fabrieken van de Duitse auto-industrie. Niet alleen de Duitsers zijn de dupe: ook General Motors wordt geraakt door de heffingen: de Buick Envision SUV wordt in China geproduceerd en naar de VS geëxporteerd. 

Matteo Salvini weet niet of de EU over een jaar nog bestaat

Der Spiegel

Peter Hendriks – Alles kraakt en scheurt in Europa. Een interview van een journalist van een Duits opinieblad met Matteo Salvini – de Italiaanse minister van Binnenlandse Zaken en de officieuze politieke leider van Italië – is daarom spannende kost. 

De huidige politieke problemen van Angela Merkel hebben alles te maken met de vluchtelingencrisis. Er is nu een compromis tussen de CDU en de Beierse zusterpartij CSU dat voorziet in gesloten opvangcentra bij de grens met Oostenrijk. Daar worden vluchtelingen teruggestuurd naar het land van aankomst. Voor Afrikanen is dat vaak Italië. 

Wat zegt minister Salvini? Wij nemen niemand terug. Het wordt tijd dat de rest van de EU mensen van ons overneemt. Dat is een potentiële bom onder het CDU-CSU-compromis. Salvini zegt de val van Merkel niet te wensen. Hij denkt dat de komende maanden zullen bepalen of de EU in zijn huidige vorm nog toekomst heeft.

Het rotte bankwezen van India

Bloomberg Businessweek

Dennis Mijnheer – Indiase onderzoeksjournalist Samanth Subramanian dook in de grootste bankfraude in de geschiedenis van India. Bij de Punjab National Bank is in zeven jaar tijd maar liefst 2 miljard dollar weggesluisd. Een van de hoofdverdachten is de in Antwerpen opgegroeide juwelier Nirav Modi. Zijn sieraden hingen aan de oren en om de nek van onder meer Kate Winslet tijdens de uitreiking van de Oscars. Modi’s juwelenimperium had vorig jaar nog een omzet van 2,3 miljard dollar. Het wonderlijke is dat deze man nu verdacht wordt van een complexe fraudezaak waar hij – met hulp van bankmedewerkers – ongebreideld geld kon lenen zonder een onderpand te hoeven geven. Als een soort piramidespel kon hij het op gang houden, maar uiteindelijk ging hij toch voor de bijl. Deze uiterst smakelijke fraudezaak laat ook het falen zien van de nationale banken. Het risk management faalt en de non-performing loans (met een omvang van 108 miljard dollar, vorig jaar september) rijzen de pan uit.   

Britse industrie wil helderheid over Brexit

Bloomberg

Bart Nietveld – Ruim twee jaar geleden stemden de Britten voor een vertrek uit de Europese Unie, maar veel duidelijkheid over het aanstaande vertrek is er niet. De tijd begint te dringen voor Britse premier Theresa May: er zijn nog minder dan negen maanden te gaan en ook de Britse industrie wordt onrustig. 

In navolging van Airbus dreigen meerdere bedrijven in Groot-Brittannië (waaronder Honda, BMW en Nissan) hun toekomst op het eiland te heroverwegen. De Britse Kamer van Koophandel laat weten dat bedrijven de afgelopen jaren geduldig zijn geweest en de overheid hebben gesteund in haar zoektocht naar de beste overeenkomst voor de Britse economie. Toch begint hun geduld op te raken. Het liefst wil de industrie een zachte Brexit, waarbij ze nog grotendeels onderdeel blijven van de interne Europese markt en de douane-unie. De vraag is echter of de verdeelde Britse regering en Brussel die accepteren. 

Het grote graaien blijft doorgaan

De Telegraaf

Rob Vorkink – Het Europese parlement weigert zichzelf regels op te leggen voor de maandelijkse onkostenvergoeding. De Telegraaf schrijft dat het vermoeden bestaat dat veel van het geld als verkapt salaris in de zakken van de politici verdwijnt. 

Een voorstel om de 750 Europarlementariërs voortaan bonnetjes te laten inleveren om zo hun uitgaven te verantwoorden, is weggestemd. Gemiddeld gaat het om 50.000 euro per jaar per Europarlementariër. Een voorstel om parlementsleden geld dat niet is uitgegeven aan het einde van hun termijn te laten terugbetalen, haalde het ook niet. Het beeld van graaiende politici in Brussel verdwijnt waarschijnlijk nooit. 

Amerikaanse Justitie heeft mijnbouwgigant Glencore in het vizier

The Guardian

Eric Smit – Zo’n dertig kilometer van Zürich in het stadje Baar in het kanton Zug huist al decennia de beruchte grondstoffen- en mijnbouwgigant Glencore. Het bedrijf werd ooit opgericht door de in Antwerpen geboren Mark Rich. In de jaren ’90 van de vorige eeuw moest hij de Verenigde Staten ontvluchten omdat hij vervolgd werd voor illegale oliehandel met Iran en zijn uiterst dubieuze belastingmoraal. Dankzij een controversieel presidentieel pardon van Bill Clinton was Rich na 2001 weer in staat de feestjes in New York af te lopen. Glencore werd vanwege zijn handel in zeer risicovolle gebieden ook nadien echter doorlopend in verband gebracht met politieke corruptie. 

Afgelopen week werd duidelijk dat het aan de Londense beurs genoteerde bedrijf door de Amerikaanse Justitie is gedagvaard in verband met het witwassen van geld. Glencore staat sinds 2002 onder leiding van de Zuid-Afrikaan Ivan Glasenberg. Evenals de beruchte oprichter Rich is Glasenberg een man die agressief jacht maakt op geld en daarbij de randen van de legaliteit met plezier opzoekt – en overschrijdt. Dat is althans wat mensenrechtenorganisatie Public Eye meende toen het eind vorig jaar de Zwitserse Justitie aanspoorde om een strafrechtelijk onderzoek in te stellen naar de acquisitie van een kopermijn in de Democratische Republiek Congo.

De aanklacht hield verband met de onthullingen uit de zogenoemde Paradise Papers. Daaruit bleek dat Glencore leningen verschafte aan een bedrijf van de omstreden Israëlische zakenman Dan Gertler, die wegens zijn dubieuze handelspraktijken in Congo op de Amerikaanse sanctielijst was komen te staan. Via Gertler komt dit verhaal ook naar de Hollandse polders. Want net als heel veel andere dubieuze zakenlieden maakt hij graag gebruik van het aantrekkelijke Nederlandse vestigingsklimaat en de gewiekste Nederlandse belastingadviseurs. De banden tussen Glencore en Gertler lijken ook de basis voor acties van de Amerikaanse Justitie, die volgens expert ‘grote gevolgen’ zullen hebben voor de mijnbouwgigant.

De meest uitgebreide analyse van de Rotterdamse coalitieonderhandelingen denkbaar

Vers Beton

Ties Joosten – Journalist Mark Hoogstad mag dan met het nodige gedoe bij het Algemeen Dagblad zijn vertrokken, aan zijn kwaliteiten als schrijver kan dat niet liggen. Eerder dit jaar publiceerde hij zijn ‘Stad van twee snelheden’, een geschiedenis van 10 jaar politiek in Rotterdam, en onder politieke volgers in de Maasstad was dat boek een regelrechte hit.

Afgelopen week voegde hij aan dat boek een hoofdstuk toe over de tumultueuze coalitieonderhandelingen van de afgelopen maanden. Online magazine Vers Beton, waar Hoogstad tegenwoordig zijn journalistieke ei kwijt kan, publiceerde het hoofdstuk als een enorme longread. Hoe de CU/SGP de coalitie bijna opblies na druk uit Den Haag en het gehaaide GroenLinks niet alleen maar vrienden heeft gemaakt.

En dan nog dit: komende dinsdag organiseert Follow The Money deze discussieavond in Pakhuis de Zwijger. Kom ook!