‘Zij krijgen het allemaal in de schoot geworpen’: tijdelijk asielcentrum in Bredene beroert gemoederen

‘Vamos a la playa?’ Het aanbod dat door de walkietalkie van een Fedasil-medewerker binnenkomt, doet haast een zomergevoel vermoeden. “We zijn hier al drie dagen, maar we hebben het strand nog niet gezien”, lacht centrumdirectrice Sofie Desseyn. De ijzige koude in Bredene heeft er weinig mee te zien. Het is vooral erg druk. Desseyn, die zelf een week geleden pas op de hoogte werd gesteld door het kabinet-De Block (Open Vld), wijst als een volleerd hoteluitbaatster plaatsjes toe via de telefoon. “Een gezin van vier? Moet lukken.”

Vorige week woensdag liep de vraag binnen bij Bredens burgemeester Steve Vandenberghe (sp.a), dinsdag al werd een eerste groep van 44 asielzoekers, hoofdzakelijk gezinnen, ontvangen in jeugdcentrumverblijf Horizon. Uitzonderlijk snel, zegt ook Desseyn, maar de nood is dan ook hoog bij Fedasil. Per maand moet er op zoek gegaan worden naar enkele honderden extra plaatsen.

Tot 10 februari, wanneer Horizon opnieuw zeeklassen ontvangt, zullen maximaal 300 asielzoekers in Bredene terechtkunnen, tegen het einde van de week zullen dat er al ruim 70 zijn. In de winter van 2015-2016, toen het centrum zo’n drie maanden als asielcentrum dienstdeed, werden zo’n 250 mensen ontvangen en werd de maximumcapaciteit dus niet bereikt.

Modelburgers

“Ik vind dat het heel positief verloopt”, zegt Desseyn, die al tien jaar ervaring op de teller heeft bij Fedasil. Het gebruikelijke welkomstcomité – “Die mannen van Voorpost, dat hoort erbij” – was dinsdagavond beperkt tot een tiental, terwijl zich reeds een twintigtal vrijwilligers hebben aangediend. Volgens Robert van Rootselaar, coördinator van de vrijwilligers, spelen de goede herinneringen aan de winter van 2015-2016 ongetwijfeld mee. 

“Er is toen geen enkele overlast geweest. Sommige van die vluchtelingen zijn nu Bredense modelburgers”, zegt van Rootselaar. Abdul en Sadiq, die toen op de eerste bus richting Bredene zaten, zijn nu zelfs vrijwilliger.

Een aantal buurtbewoners bevestigt dat verhaal. Patrick Tibergeyn (52), die “ier nie verre van” woont, heeft weet van één incident. “Er was een grote vechtpartij tussen enkele asielzoekers onderling, op leven en dood, maar dat is toen tamelijk goed en snel aangepakt. Als het op dezelfde manier kan verlopen, denk ik niet dat veel mensen zullen klagen. Maar eerlijk: ik kan het de buren niet kwalijk nemen dat ze hun deur nog eens dubbel dichttrekken.”

Bij elke buurtbewoner is er wel zo’n stiekeme klaagzang te merken. Brandstichting zoals in Bilzen krijgt een erg vieze blik, maar een gesprek over een asielcentrum kan nu eenmaal niet zonder een aantal open deuren. “Ik moet hopen papieren invullen om geholpen te worden, maar zij krijgen het allemaal in de schoot geworpen”, zegt Rita Vancaer (74). 

De opmerking komt er na een erg vriendelijk gesprek zonder nare verwensingen, maar evengoed zonder een echte factcheck. Het middagmaal voor de asielzoekers is erg sober (brood, een snede champignonworst, soep) en het grootste ‘luxeartikel’ in het welkomstpakket is een fles shampoo. Voor een uurtje kuisen in het centrum is het loon 1,90 euro.

Zonder boe of ba

Marc Despierre (57), die vanuit zijn raam recht op het grasveld van Horizon uitkijkt, zucht vooral vanwege een andere reden die vaak terugkeert. “Een brief in de bus, en verder staan we voor een voldongen feit. Dat vind ik geen correcte communicatie.” Of zoals ze in West-Vlaanderen een gebrek aan inspraak verwoorden: “Zonder boe of ba.”

Nochtans leek de houding van Steve Vandenberghe best proactief. De burgemeester zorgde er samen met Fedasil vorige week vrijdag al voor dat zo’n 3.000 mensen een infobrochure in de bus kregen, en er werd een infolijn geopend. “We kregen zo’n 30 oproepen. Bijna de helft daarvan waren mensen die zich aanboden als vrijwilliger”, zegt Vandenberghe dat de meeste reacties die hij persoonlijk binnenkrijgt positief zijn.

“Maar er is heel veel stemmingmakerij op sociale media. 70 à 80 procent is georkestreerd van buiten de gemeente, de rest komt effectief uit Bredene”, vertelt Vandenberghe, die drie sp.a-leden hun partijkaart zag terugsturen. In een eerder interview met Het Laatste Nieuws liet Vandenberghe al vallen dat de “onverdraagzaamheid in vier jaar serieus verslechterd is”. 

Sofie Desseyn merkt dat ook, en verwoordt het verschil als volgt: “Het vraagt momenteel meer moed om te zeggen ‘ik ben voor’ dan ‘ik ben tegen’. Mensen die hun nek uitsteken krijgen de luide roepers over zich.” 

Het incident in Bilzen heeft een sterke indruk nagelaten, zegt ze. “Ook op bewoners. In mijn andere centrum in Poelkapelle is een man een inzamelactie begonnen voor de Warmste Week. ‘Ik wil tonen dat wij ook mensen zijn’, zei hij. Wel, die man heeft 290 euro ingezameld terwijl zijn gezin wekelijks 32,25 euro krijgt. Dat vind ik skwone.” Schoon dus.