Ogródki działkowe w mieście cieszą się wielką popularnością. Jednak amatorzy spędzania wolnego czasu we własnym ogródku muszą za niego niekiedy słono zapłacić. Ceny ROD-u w Poznaniu dochodzą do 59 tys. zł, natomiast w Krakowie nawet do 65 tys. zł. Czytaj dalej...
„Sprzedaż” ogródka działkowego w ROD-zie jest opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Trwa jednak spór, czy przekazanie prawa do działki oraz zbycie nasadzeń i naniesień znajdujących się na jej terenie powinno być potraktowane i opodatkowane łącznie, czy może osobno.
Polski Związek Działkowców odnotowuje zwiększone zainteresowanie działkowców kwestią podatku dochodowego od osób fizycznych przy sprzedaży działki w ROD-zie. Kupując ogródek działkowy, należy liczyć się z tym, że nie nabywamy własności gruntu, na którym ta się znajduje, a jedynie prawo do jego użytkowania zgodnie z jego przeznaczeniem. Tereny ROD-u stanowią natomiast własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub stowarzyszeń ogrodowych. Umowa „kupna-sprzedaży” działki z dotychczasowym właścicielem jest niczym innym, jak przekazaniem prawa dzierżawy do danego terenu, co oznacza zmianę strony dotychczasowej umowy zawartej z ROD-em.
Przeczytaj także
Zgodnie z obowiązującymi przepisami art. 41 ust 1 i 2 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych, działkowiec posiada warunkowe prawo umownego przeniesienia praw i obowiązków wynikających z prawa do działki na rzecz pełnoletniej osoby fizycznej. Dopuszczalne jest zatem odpłatne zbycie prawa do dzierżawy działkowej. Przeniesienie praw do działki następuje w drodze podpisania umowy na czas nieoznaczony, a jej przedmiotem jest przekazanie prawa do używania i pobierania pożytków z działki. Natomiast nabywca zobowiązuje się eksploatować ogródek zgodnie z jego przeznaczeniem oraz przestrzegać regulaminu ROD-u.
Domek działkowy na sprzedaż
Nabywając ogórek działkowy, zazwyczaj dokonujemy swoistej inwestycji. Wzbogacamy teren o altanę działkową, oczka wodne, studnie, narzędzia ogrodowe oraz wszelkiego rodzaju sadzonki. Poniesione wydatki oraz włożona praca mają odzwierciedlenie w cenie, którą działkowiec chce otrzymać, zbywając swoje prawo dzierżawy do danego terenu. Należy jednak pamiętać, że od uzyskanego dochodu ze sprzedaży należy uiścić podatek.
Ceny ogródków działkowych w ROD-ach szybują w górę
Dokonując „sprzedaży” ogródka, działkowiec jest opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych, co wynika z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - przypomina PZD. Jednak przepisy podatkowe nie odpowiadają wprost na pytanie, od czego dokładnie należy uiścić podatek. Wątpliwości organów pojawiają się w kwestii, czy opodatkowane przeniesienia prawa do działki oraz opodatkowanie sprzedaż altan, nasadzeń i urządzeń znajdujących się na ogródku w ROD-zie, powinno być rozpatrywane łącznie czy też osobno.
– Ustanowienie prawa do odpłatnego zbycia praw do dzierżawy działkowej nie jest tożsame z prawem przeniesienia własności nasadzeń, urządzeń i obiektów, które są następstwem przysługującego działkowiczowi prawa własności tych rzeczy. Inaczej bowiem niż ma to miejsce w przypadku własności gruntów - nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działce, wykonane lub nabyte ze środków finansowych działkowca, stanowią jego własność. W efekcie nie dochodzi do typowego dla prawa rzeczowego przyłączenia urządzeń posadowionych na gruncie – do tego gruntu (elementy te nie stanowią części składowej gruntu). Własność gruntu oraz urządzeń i nasadzeń może przysługiwać osobnym podmiotom. W efekcie sprzedaż, jaką prowadzi działkowiec dotyczy nasadzeń oraz majątku znajdującego się na działce, a nie samej nieruchomości lub praw do nieruchomości. Natomiast niezależnie od umowy sprzedaży dojść powinno do umowy zbycia praw i obowiązków do działki – wyjaśnia Piotr Szulczewski, analityk Bankier.pl.
Spory w interpretacji przepisów
Wskazanym problemem zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy, prowadzący sprawę ze skargi A. S. na interpretację indywidualną Ministra Finansów w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych. W wyroku z dnia 4 października 2016 r. (sygn. akt I SA/Bd 526/16) zajął stanowisko, że przeniesienie praw i obowiązków wynikających z umowy dzierżawy ogródka działkowego nie jest tożsame z prawem przeniesienia własności nasadzeń, urządzeń i obiektów, które stanowią własność działkowca.
Podatek od sprzedaży ogródka działkowego ROD
Wydany wyrok zakwestionował dotychczasowe orzecznictwo Ministerstwa Finansów, według którego podatek PIT należy płacić od całości dochodu osiągniętego przez działkowca. Oznaczało to, że osoba „sprzedająca” działkę ponosi podatek od zbywanego prawa do działki oraz od prawa własności naniesień i nasadzeń na niej zlokalizowanych.
Sprawa miała jednak swoją kontynuację przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, do którego minister finansów złożył skargę kasacyjną od powyższego wyroku.
Do postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym zgłosiła również swój udział Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców, zajmując stanowisko, że „sprzedaż” prawa do działki oraz „sprzedaż” nasadzeń i naniesień na ogródku działkowym w ROD-zieban powinna być potraktowana i opodatkowana odrębnie.
– W zakresie podatku dochodowego przychód ze sprzedaży nasadzeń i urządzeń kwalifikować powinno się do przychodów z tzw. innych rzeczy (art. 10 ust. 1 pkt 8 lit d ustawy o PIT) – tzw. sprzedaż rzeczy ruchomych (...) Pozwala to na rozliczenie kosztów uzyskania przychodów z tytułu sprzedaży, a także niepodleganie podatkowi przy transakcji dokonanej po pół roku, licząc od końca miesiąca nabycia nasadzeń i urządzeń. Transakcja obciążona jest natomiast podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC), który wynosi 2%, przy czym podatek ten płaci nabywca. Osobno natomiast rozliczać należy przychód osiągnięty z tytułu przeniesienia prawa do dzierżawy działki, który opodatkowany jest jako pochodzący z odpłatnego zbycia prawa majątkowego. Przychód taki co do zasady rozliczany jest według skali podatkowej (podatek według stopy 12 lub 32% PIT) – wskazuje Piotr Szulczewski, analityk Bankier.pl.
Konieczna konsultacja z właściwym urzędem skarbowym
Pomimo że w dniu 6 kwietnia 2017 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok podtrzymujący decyzję Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, do czasu ukazania się jego uzasadnienia najlepszym rozwiązaniem dla działkowców w razie ewentualnego zamiaru "sprzedaży" działki, będzie uzyskanie informacji w zakresie podstawy opodatkowania we właściwym urzędzie skarbowym.
Obecnie w związku z brakiem uzasadnienia Naczelnego Sądu Administracyjnego nie ma ostatecznej informacji, w jaki sposób zostały zinterpretowane przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w stosunku do ogrodów działkowych i działkowców.
Katarzyna Rostkowska, Dominika Florek
