'Onderwijs moet jeugd meer leren over tolerantie'

De lezing werd gegeven door Klaas Smelik, oprichter en directeur van het Etty Hillesum Onderzoekscentrum in Middelburg. Smelik vergeleek Etty (Esther) Hillesum met de Bijbelse koningin Esther. Beide Esthers wilden - met gevaar voor eigen leven - het lot van hun joodse volk delen. Maar waar de Bijbelse Esther wilde afrekenen met de vijand, koos Etty Hillesum er juist voor zich niet te laten verteren door haat. ,,Zij vond juist dat we elkaar niet als vijand moeten zien.'' Smelik citeerde in dit verband Prediker 3:3. ,,Er is een tijd om te doden en een tijd om te helen.''

Zijn lezing is opgenomen in het negende deel van de reeks studies naar het leven en werk van de in Middelburg geboren Hillesum. Het eerste exemplaar van dat boek werd donderdag uitgereikt aan Micha de Vries.

,,Het is belangrijk dat we kinderen leren wat de gevolgen kunnen zijn van blinde haat en het isoleren van een bevolkingsgroep'', zei De Vries. Hij ziet niet alleen een toename van antisemitisme, maar maakt zich ook grote zorgen over de houding tegenover vluchtelingen en het beleid van de Amerikaanse president Trump. ,,Ik voel het in Middelburg absoluut niet, maar in Amsterdam durven joden hun keppeltje niet meer te dragen. En in Europa en de wereld verandert veel.'' Dat geldt net zo goed voor de haat tegen en door moslims, voegde hij daaraan toe.

De Vries signaleerde een opmerkelijke tegenstrijdigheid. ,,De laatste jaren is er weer meer aandacht voor de Tweede Wereldoorlog. Met nieuwe dagboeken die worden ontdekt, met gedenktekens en struikelstenen. Hoe kan het dan zijn dat juist in deze tijd het antisemitisme zo snel toeneemt?'' De voorzitter van de Joodse Gemeenschap Zeeland vond het juist daarom zo belangrijk zich nu uit te spreken. ,,Het is belangrijk het verleden te kennen, maar net zo belangrijk is dat we niet wegkijken als we tekenen waarnemen die kunnen leiden tot een nieuwe ramp.''