ایران پساتحریم‌، بازار نوظهور جهانی

۱۴ آذر ۱۳۹۷ زمان مورد نیاز برای مطالعه: ۶ دقیقه

فعالان کسب و کار در ایران، امید زیادی به رونق اقتصادی که پس از پایان تحریم‌ها ایجاد می‌شود، دارند. البته سال‌هاست که ایران اقتصادی نسبتا آزاد دارد و بنابراین فعالان کسب و کار ایرانی، انتظار ندارند که بازار ایران مثل زمانی که شوروی فروپاشید و فدراسیون روسیه تشکیل شد، ناگهان با سیل ورود شرکت‌های خارجی روبرو شود.

«حمید محمدی» مدیر سایت «دیجی‌کالا»، یعنی همان آمازون ایرانی‌ها است. او به چشم انداز آینده‌ی ایران پس از رفع تحریم‌ها امیدوار است؛ با این حال در این باره خیلی هم هیجان‌زده نیست. بی تردید او از برقراری مجدد ارتباط ایران با دنیای خارج استقبال می‌کند. این ارتباط برای دیجی کالا که یک شرکت رو به رشد در مرزهای نوآوری‌های دیجیتال است، ضرورت دارد. با این وجود، او اعتقاد دارد که پایان تحریم‌ها منجر به معجزه‌ی اقتصادی در ایران نمی‌شود.

دیجی کالا  در سال ٢٠٠٧ با سه کارمند کارش را شروع کرد. اکنون هشت سال گذشته و تا پایان امسال تعداد کارمندان این شرکت به ۱۵۰۰ نفر می‌رسد. این رشد به نوعی نشانگر انرژی زیاد نسل جوان سرحال و کارآفرین ایران است. نسل جوانی که با وجود انزوای بین المللی ایران، کار خود را از صفر شروع کرده و در این مسیر به موفقیت‎های خوبی دست یافته ‌است. دیجی‌کالا تضمین می‌کند که کالای خریداری شده توسط مشتریان تهرانی را ظرف چهارساعت تحویل دهد. همچنین روزانه ٧۵٠ هزار نفر از سایت این فروشگاه اینترنتی بازدید می‌کنند.

فضای درون سازمانی این شرکت، با تصویر عجیب و ناخوشایندی که در رسانه های غربی از ایران ایجاد شده است، فاصله زیادی دارد. مهمانی افطاری که درماه رمضان امسال برای کارمندان و خانواده‌هایشان برگزار کرد، بسیار شبیه رویدادهای مشابه در محیط‌های کار سایر نقاط جهان بود. سخنرانی در ابتدای ضیافت و موسیقی زنده، از جمله ویژگی‌های این مهمانی بود. در آن مهمانی، کمتر کسی با ظاهری که غربی‌ها از ایرانیان در ذهن دارند، حضور داشت.

محمدی در ساختمان انبار این شرکت در نزدیکی تهران به خبرنگار روزنامه گاردین می‌گوید: «واقعیت این است که تحریم‌ها، مشکلاتی را برای ما به وجود آورده است. کمبود سرمایه گذاری خارجی، یکی از این مشکلات به حساب می‌آید. مشکل اینجاست که بانک‌ها و سرمایه گذاران ایرانی، نظر چندان مثبتی به آینده‌ی تجارت الکترونیک ندارند. ما برای پیشرفت کارمان، به فناوری و شریک نیاز داریم. طی دوره‌ی تحریم‌ها علیه ایران، کره جنوبی و چین این محدودیت‌ها را نادیده می‌گرفتند؛ اما وقتی تحریم‌ها برداشته شود، انتظار داریم که شرکت‌های اروپایی و امریکایی نیز وارد میدان شوند.»

دولت روحانی موفق به کسب توافق هسته‌ای شده و حالا امیدوار است با رفع تحریم‌ها، وضعیت اقتصادی کشور را دگرگون کند

دولت روحانی موفق به کسب توافق هسته‌ای شده و حالا امیدوار است با رفع تحریم‌ها، وضعیت اقتصادی کشور را دگرگون کند

بسیاری دیگر از فعالان کسب‌و‌کار اینترنتی در ایران نیز با آقای محمدی هم عقیده هستند. حمید محمدی بر این باور است که بعد از رفع تحریم‌ها، رویه‌ی دولت نیز تغییر خواهد کرد و در نتیجه شاهد رویکردهایی منضبط‌تر و حرفه‌ای‌تر خواهیم بود. از نظر او، در ایران قوانین دست‌و‌پاگیر زیادی برای فعالیت در حوزه‌ی کسب‌و‌کار وجود دارد. اگر شرکت‌های خارجی بیشتری به ایران بیایند، فضای کلی اقتصاد ایران نیز بهبود خواهد یافت.

حتی پیش از دستیابی به توافق نهایی در وین، چشم انداز اقتصادی ایران، بهبود شرایط را نشان می‌داد. اقتصاد کشور توانست از رکود خارج شده و در سال ٢٠١۴، یعنی اولین سال ریاست جمهوری حسن روحانی، رشدی ۲.۸ درصدی داشته باشد. بر اساس پیش بینی صندوق بین المللی پول، اقتصاد ایران در سال‌های ٢٠١۵ و ٢٠١۶ به ترتیب ۰.۶ و ۱.۳ درصد رشد خواهد داشت. همچنین نرخ تورم از ۴۵% در دوره‌ی رئیس جمهور پیشین، اکنون به ١۵% رسیده است.

در این میان، بخش انرژی (که ٣۵% درآمد دولت را تشکیل می‌دهد) بیشترین امیدواری‎‌ها را به دنبال دارد. از سال ٢٠١٢، صادرات نفت به نصف رسیده است. با این وجود، وزیر نفت اعلام کرده که پس از برداشته شدن تحریم‌ها می‌توان صادرات را به طور تقریبی ۲ برابر کرد. منصور معظمی (معاون وزیر نفت) به خبرنگار روزنامه وال استریت ژورنال می‌گوید: «ما مثل خلبانی هستیم که در باند فرودگاه آماده‌ی پرواز است. اکنون وضعیت کلی کشور به این صورت است.»

با اینکه نفت نقش مهمی در اقتصاد ایران دارد،  اما وضعیت این کشور در مقایسه با رقیب منطقه‌ای آن یعنی عربستان سعودی، بسیار متفاوت است و این کشور درآمدهای متنوع‌تری دارد. ایران بزرگ‌ترین صادرکننده‌ی سیمان، پسته، زعفران و خاویار جهان است. یکی دیگر از منابع درآمد این کشور، کشتیرانی است. شرکت‌های کشتیرانی ایرانی که عموما دولتی هستند، به علت تحریم ها به شدت لطمه دیده‌اند. با رفع تحریم‌ها، این بخش پویایی سابق خود را بازیافته و سود چشمگیری برای کشور به همراه خواهد آورد.

ضروری‌ترین تغییر مورد نیاز کسب‌و‌کار در ایران، پایان محدودیت‌ها در نقل و انتقالات مالی در سامانه‌ی بین المللی سوییفت (Swift) است. «روزبه پیروز» که از فعالان بازار سرمایه‌ی ایران است، می‌گوید: «تحریم در نقل وانتقالات بانکی، بزرگ‌ترین ضربه (به اقتصاد ایران) بوده است. البته ماجرا فقط به این مساله محدود نمی‌شود. شرکت‌های ایرانی مشکلات زیادی در زمینه‌ی تجارت و مشارکت در بازارهای بین المللی داشته‌اند.»

دیجی‌کالا سال ۲۰۰۷ کار خود را با سه کارمند شروع کرد ولی تا پایان امسال تعداد کارکنان آن به ۱۵۰۰ نفر می‌رسد

دیجی‌کالا سال ۲۰۰۷ کار خود را با سه کارمند شروع کرد ولی تا پایان امسال تعداد کارکنان آن به ۱۵۰۰ نفر می‌رسد

با این وجود، از ماه آوریل که توافق موقت هسته‌ای بین ایران و گروه ۵+۱ در لوزان سوئیس به امضاء رسید، علاقه‌ی کشورهای اروپایی برای حضور در ایران  به طور فزاینده‌ای افزایش یافته است. آقای پیروز می‌گوید که بخش مالی، محصولات غذایی و آرایشی-بهداشتی اهمیت ویژه‌ای در این میان دارند. همچنین سرمایه گذاران فرانسوی با پیش بینی جهش ناگهانی در حوزه‌ی جهانگردی، به شدت پیگیر سرمایه‌گذاری در زمینه‌ی ساخت هتل هستند.

توافق هسته‌ای نهایی می‌تواند به شکل‌گیری فرصت تجاری بی‌شماری بینجامد. با این وجود، شرکت‌های خارجی ثروت باد آورده به دست نخواهند آورد. مجید زمانی (از فعالان بازار مالی در ایران) هم می‌گوید: «ما آماده‌ایم از توان بالقوه‌ی سرمایه‌گذاری خارجی استفاده کنیم. اما ایران همچون روسیه‌ی دهه‌ی ٩٠ میلادی نیست. شاید بعضی‌ها فکر کنند به محض لغو تحریم‌ها، شرکت‌های خارجی برای کسب درآمدهای کلان به ایران هجوم خواهند آورد؛ یعنی همان اتفاقی که در روسیه‌ی پس از فروپاشی شوروی رخ داد. اما در ایران شاهد چنین چیزی نخواهیم بود، زیرا هم اکنون در ایران، بازاری آزاد برای تجارت و کسب‌و‌کار وجود دارد. برای کسانی که خواستار ارزش افزوده هستند، ایران محل مناسبی برای کار و فعالیت است. ایران می‌تواند درسال‌های آینده به عنوان بازاری با نرخ رشد بسیار زیاد در جهان مطرح شود.»

آن چه درباره‌ی شرکت بزرگ و روبه رشدی همچون دیجی کالا واقعیت دارد، در بازار سنتی تهران نیز صدق می‌کند. «مصطفی» صاحب یک مغازه‌ی نوشت افزار کوچک در یکی از کوچه پس کوچه‌های اطراف مسجد امام خمینی تهران است. او می‌گوید: «من به آینده خیلی خوشبین هستم. اگر تحریم‌ها برداشته شود، وضع مردم بهتر خواهد شد و بیشتر خرید می‌کنند. اگر قیمت دلار ثابت بماند، می‌توانیم کاغذ وارداتی از اندونزی را به قیمت مناسبی خریداری کنیم.»

guardian1

رفع تحریم‌ها در بازار سنتی هم تاثیر چشمگیری خواهد گذاشت

در این میان، همه بر این عقیده هستند که رابطه‌ی روشنی میان حل‌و‌فصل مساله‌ی هسته‌ای و رونق اقتصادی وجود دارد. سعید رحمانی، بنیان‌گذار شرکت «سرآوا پارس» و رئیس هیئت مدیره‌ی دیجی کالا می‌گوید: «در کسب‌وکار، هدف برد همه‌ی طرف‌هاست و کشورها از این نظر، هیچ تفاوتی باهم ندارند.»

با این حال، بسیاری نگرانند که امید به بهبود وضعیت فعلی، بیش از حد خوشبینانه باشد. روزبه پیروز می‌گوید: «نگاه مردم در زمینه‌ی تأثیر توافق و رفع تحریم‌ها، بیش از اندازه خوشبینانه و دور از واقعیت است. در واقع، پرسش اینجاست که آیا دوره‌ی فعلی، همانند دوره زمامداری «دنگ شیائوپینگ» خواهد بود؟ (او با اصلاحات اقتصادی و فاصله گرفتن از اقتصاد کمونیستی، اقتصاد چین را متحول کرد.) آیا ایران نیز از این فرصت برای گشودن درهای کشور به روی جهان و پیوستن به اقتصاد یکپارچه‌ی جهانی استفاده خواهد کرد. اگر این تمایل وجود داشته باشد، دوره‌ی کنونی می تواند آینده‌ای متفاوت را رقم زند.»

منبع: theguardian

برچسب‌ها :
دیدگاه شما

۶ دیدگاه
  1. Avatar امید طاوسی نیا

    من با نوع ومیزان فعالیت دیجی کالاآشنا نیستم ولی پسرم تقریبا تمام فعالیت های مالی خود وخانوادده را با خط کش دیجی کالا ارزیابی و اندازه گیری می کند
    به طوری که برای کمترین خرید راهم از دیجی کالا استعلام نموده وما را راهنمایی می کند . دیجی همچنان برقله افتخار بمان ویکه تاز باش

  2. Avatar ایمان امیری

    امیدوارم زحمات دولت تدبیر و امید هرچه سریعتر درهای تجارت و اقتصاد رو با کشورهای دیگر بگشاید.
    از دیجی کالا بخاطر بروز بودنش بسیار سپاسگذارم

  3. Avatar mk

    دیجی کارت درسته
    یه پیشنهاد برای یه دونه مقاله دارم اونم اینه که مثل همون مطلبی که نسخه های قدیمی سایت های پرطرفدار و مهم ر و نشون دادین واس خودتونم نشون بدین تا ببینیم از اول سایت چه شکلو شمایلی داشته

  4. Avatar دادخواه

    همه امیدواریم تا وضع کسب و کار ثابت بشه و رونق بگیره

  5. Avatar قاسم صادقیان

    برای خیلی از مردم ایران دیجی کالا یجور الگوی رفتاری است هیچ شکی در این نیست
    اما اگر این اتفاق بیافته که بقول شما درهای کشور به روی اقتصاد یکپارچه جهانی گشوده بشه خب قطعا به نفع همه خواهد بود
    نمونه خیلی سادش صنعت خودرو است که در ایران تقریبا وجود ندارد به نسبت چیزی که امروز در دنیا بهش میگن صنعت خودرو
    شما ببینید شرکت هایی مثل گوگل چه سرمایه گذاری هایی انجام میدن در بخش خودرو که اصلا حوزه رسمی فعالیتشون نیست
    بعد در ایران نحوه مدیریت این بخش نهایتا میشه یک وام ۲۵ میلیونی برای خرید یک خودرو که تاریخ معرفیش به چند دهه قبل برمیگرده !!!
    بهرحال اگر واقعا بازار سرمایه ما از حالت انحصاری وارد دور جدیدی بشه که این خود تولید کننده و رقابت واقعی باشن که فروش کالا رو باعث میشن خب این خیلی خوبه حتی شرکت های داخلی هم مستقیما از این قضیه نفع میبرن و میتونن به راحتی گسترش پیدا کنند
    تحت این شرایط است که کارآفرینی معنی واقعی خودشو در ایران نشون میده
    خود شما به وضعیت دو ابر قدرت دنیا اشاره داشتین در این متن
    چرا ما نتونیم بازاری مثل چین داشته باشیم که سایر کشورها تولیدات و فن آوری هاشون رو بیارن اینجا تولید کنند؟
    وضعیت اشتغال جوانان هم خود به خود درست میشه
    من شخصا باور دارم تا زمانی که رفت و آمد نداشته باشیم با دنیا به جایی نمیرسیم بیاید خودمون رو گول نزنیم!
    جوان ایرانی بشدت توانمند و فعال است اما تا زمانی که در ارتباط با دانشمندان سایر کشورها نباشیم پیشرفتی نمیکنیم

  6. Avatar H.Mohammadi

    ممنون از زحمت کشان دیجی کالا

loading...
بازدیدهای اخیر
بر اساس بازدیدهای اخیر شما
تاریخچه بازدیدها
مشاهده همه